Vaseline het witte ‘wondermiddel’?

In de cosmeticawereld bevat het grootste deel van de aangeboden en verkochte dag- en nacht crèmes, lotions uit vaseline (petrolatum) en/of paraffine, beide restanten van aardolie, zonder enige voedingswaarde voor de huid.

Vaseline werd voor het eerst toegepast bij de mijnwerkers die boorden naar aardolie. Als bijproduct bij het bewerken van aardolie ontstond een witte vast bestanddeel, dat een prima effect had op het helen van wonden. Zeker in het geval van mijnwerkers die niet op ieder moment hun wonden konden laten verzorgen, was dit bijproduct een wondermiddel om infectie van de wonden te voorkomen. Totdat deze op deskundige wijze verzorgd konden worden.  
Een tijdelijke bescherming die als tussenstof fungeert tussen de beschadigde (open huid) en een vieze onhygiënische omgeving.

Een prima tijdelijke oplossing 

Paraffine en vaseline sluiten de huid bijna hermetisch van de buitenwereld af. Als je nagaat dat je dagelijks 1,5 liter vocht per dag verliest, een deel is afkomstig van transpiratie en bij ziekte en intensief sporten loopt dit percentage nog meer op.

Bij het gebruik van vaseline wordt het vocht dat uit de huid verdampt, niet aan de directe omgeving afgegeven. Het vochtverlies wordt onder die vetlaag gevangen gehouden. Net als een condens laag blijft het vocht onder de vetlaag zitten.

Ditzelfde vocht dat eerst door de huid is afgegeven wordt weer door de huid opgenomen. Dit proces blijft zich herhalen. Geleidelijk aan droogt jouw huid uit. Denk bijvoorbeeld aan het herhaaldelijk wassen van de handen, zonder de huid te hydrateren met een herstellende crème, kan de huid onvoldoende gehydrateerd worden en droogt geleidelijk aan uit steeds verder uit.

Vergelijk het maar met condens op de ramen.
Tijdens het koken van groenten verdampt er vocht. Dit vocht ontsnapt en zoekt zijn weg naar de minste weerstand, de buitenlucht bijvoorbeeld. Maar als de ventilatie niet aan staat, de ramen dicht zijn, kan het verdampte vocht nergens naar toe. Het vocht slaat vervolgens neer op de ramen. Als dit vaak genoeg gebeurt, vormt zich schimmel aan de binnenzijde van de ramen. Een metaforische vergelijking, maar één die wel tot verbeelding zal spreken, denk ik zo.🤔

Het gebruik van vaseline is prima als het voor een aantal dagen wordt gebruikt, Maar als permanent huidverzorgingsmiddel, is het geen aanrader. 

In de gekleurde huid: de Afrikaanse, Aziatische, Latijns- Amerikaanse huid wordt het gebruik van dit zogenaamde witte wondermiddel, meer een kwelling dan een wonder. Door het verschil in vochtverlies (TEW) in de verschillende etnische groepen t.o.v. de Europese huid, de verdeling van ceramiden in de huid, verliest de huid meer vocht.
Vochtverlies dat onvoldoende aangevuld kan worden door het drinken van water. Maar hersteld kan worden door een tussenstof te gebruiken die over natuurlijke vetten  (ceramiden) bevat die het vocht dat uit de huid verdampt geleidelijk aan de omgeving kan worden afgegeven en tegelijkertijd de huid van de nodige voedings- en beschermingsstoffen voorziet. Dit in tegenstelling tot vaseline die geen voedingswaarde heeft. 

De vette synthetische stoffen, die zo bewerkt zijn dat ze hun natuurlijke werking nagenoeg kwijt zijn, vaseline en paraffine, zorgen er dus niet voor dat de huid het vocht vasthoudt en tegelijkertijd kan blijven ‘ademhalen’, maar structureel uitdroogt.   

Een beter en effectiever alternatief is het gebruik van de natuurlijke body butters, zonder de synthetische toevoegingen uiteraard! 

Wat doet een emulgator voor de huid?

Een emulgator, reguleert het vochtverlies uit de huid. Vochtverlies zal altijd plaatsvinden, de mate waarin het gebeurt is belangrijk. Een emulgator kan die afgifte reguleren, zonder dat de huid uitdroogt. De huid blijft soepel, doordat de huidbarrière laag (afscheiding tussen het lichaam en de omgeving) intact blijft en de talgklierproductie niet over gestimuleerd wordt tot de productie van nog meer talg (sebum), doordat de huid te veel vocht is verloren.

Hoe kom je erachter of een product voldoende van een bepaald ingrediënt bevat? Kortom hoe lees je een etiket?

De meeste producten verkocht in de reguliere drogisterijen en parfumerie bevatten vaseline en/of paraffine.

Door het etiket op een product te bestuderen, kun je aflezen welke ingrediënten (INCI lijst) en in welke mate deze zijn vertegenwoordigd.

Ingrediënten als vaseline en paraffine, die bijvoorbeeld in het 1e derde deel (als een etiket fictief in 3 delen wordt verdeeld) van een etiket staan vermeld, bestaat hoofdzakelijk uit conserveringsmiddelen. De crème of lotion, zal niet tot een verbeterde huidconditie leiden, het hydrateren van jouw droge huid.

Actieve werkstoffen (extracten), zijn meestal in dergelijke huidverzorgingsproducten onder vertegenwoordigd. Ze bevinden zich meestal op de laatste rij van de ingrediëntenlijst. 

Als je op zoek gaat naar een huidverzorgingsproduct die je van je droge huid kan afhelpen, ga dan eerst voor jezelf het volgende na:

❓ Drink je voldoende water op een dag?

❓ Hoe staat het met de temperatuur van het water?

❓ Hoe is de ingrediëntenlijst (INCI) van je huidverzorgingsproduct opgebouwd?

❓ Bevat het meer conserveringsmiddelen?

❓ Waar op de ingrediëntenlijst staan de actieve werkstoffen?

❓ Hoe ziet je dagelijkse verzorgingsritueel eruit?

❓ Gebruik je wel de juiste huidverzorgingsproducten voor jouw huidtype, huidconditie? Hoe vaak maak je er gebruik van?

❓ Is er medicatie in het spel, die de conditie van je huid aantasten?

❓ Of ligt het meer aan je leefstijl en dieet? Weinig slaap, droge lucht, alcohol/ drugsgebruik.

Heb je na het lezen van dit artikel, toch nog vragen? Plan een intakegesprek in zodat we samen naar jouw verzorgingsritueel kunnen kijken.

Lees ook mijn blog “De 1e 5 tips die ik mijn klanten van kleur altijd mee geef bij een vochtarme huid.”

Lees ook de andere artikelen op mijn blogpagina. 

Saskia Pinas, huidtherapeute & schoonheidsspecialist

Maart 2016